Jednym z częściej spotykanych w Polsce krzewów jest dzika róża (Rosa canina L.). Dorasta ona do około czterech metrów wysokości. Jej cechą charakterystyczną są gałęzie, które pokryte są kolcami mającymi kształt haczyków. Liście przypominają elipsę oraz są ząbkowane. W okresie kwitnienia krzew pokrywa się pięknymi, niezwykle przyjemnie pachnącymi kwiatami, które z czasem zamieniają się w owoc rzekomy. Skrywa on prawdziwe owoce dzikiej róży, czyli niełupki, na których powierzchni znajdują się twarde i kujące włoski.
Właściwości zdrowotne dzikiej róży
Dzika róża jest niezwykle bogata w witaminę C. To właśnie dzięki niej posiada nie tylko właściwości wzmacniające organizm, ale również poprawiające jego odporność. Zawarte są w niej również garbniki, które sprawiają, że sprawdza się ona jako środek ściągający. Doskonale radzi sobie także z biegunkami. Pektyny oraz kwasy organiczne sprawiają z kolei, że herbatka z dzikiej róży wzmaga wydzielanie moczu. Nasila również produkcję soku żołądkowego, dzięki czemu korzystnie wpływa na pracę układu trawiennego. Niemieccy uczeni dowiedli, że po dziką różę powinni sięgać także ci, którzy borykają się z chorobami stawów. Regularnie stosowana sprawia, że dolegliwości bólowe są dużo mniej nasilone, a ruchliwość stawów ulega znacznej poprawie.
Dzika różna wykazuje ogólnie pojęte działanie przeciwzapalne. Polega ono nie tylko na obniżeniu stężenia białek tak zwanej ostrej fazy, ale również hamowaniu zjawiska, którym jest chemotaksja leukocytów.
Kiedy stosować?
Napar przygotowany na owocach dzikiej róży zaleca się podawać w chorobach zakaźnych. Wzmocni on organizm oraz przyspieszy powrót do zdrowia. Okresy rekonwalescencji również są czasem, kiedy stosowanie dzikiej róży jest zalecane. Napary można wykorzystywać również w czasie przeziębienia, grypy czy ogólnego zmęczenia. Warto po herbatkę z dzikiej róży sięgać także wtedy, kiedy naszym celem jest zapobieganie rozwojowi infekcji. Nie można zapominać o stosowaniu odwaru z owoców w czasie ciężkiej biegunki. Herbatka nie tylko nawodni organizm, ale również zahamuje proces nadmiernego oddawania stolca.
Herbatka z dzikiej róży powinna wejść na stałe do jadłospisu osób palących papierosy. Zapotrzebowanie organizmu na witaminę C jest w wypadku tych osób o wiele większe niż u niepalących.
Wskazuje się na korzystny wpływ herbatki z dzikiej róży w przypadku bezsenności i pobudzenia nerwowego. Wypita około godzinę przed snem ułatwi zasypianie, wyciszy i rozluźni.
Osoby cierpiące na kamicę nerkową i żółciową również powinny pamiętać o tym babcinym specyfiku. Za sprawą silnych przeciwutleniaczy herbatka działa rozkurczowo oraz wzmaga wydzielanie żółci.
Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że jej stosowanie możliwe jest również u osób, które borykają się z alergią. Dzika róża nie tylko nie wywołuje reakcji alergicznej, ale może przyczyniać się również do osłabienia objawów uczulenia.
Składniki lecznicze zawarte w owocach
Owoc rzekomy jest niezwykle bogaty w witaminy. Kojarzymy go przede wszystkim z witaminą C, której zawartość wynosi około 1,8%. Znajdują się w nim również witamy:
Owoce dzikiej róży obfitują także w:
- potas;
- magnez;
- wapń;
- fosfor.
Zawartość pektyn dochodzi do 15%. Wśród kwasów dominują jabłkowy oraz cytrynowy. Garbniki, które znajdują się w owocach, są pochodną kwasu galusowego i podlegają procesowi hydrolizy. Bardzo ważną substancją, która obecna jest w owocach tego popularnego krzewu jest galaktolipid (GOPO). To właśnie ta substancja odpowiada za działanie przeciwzapalne.
Działanie uboczne lub szkodliwe
Uważa się, że dzika róża jest owocem, który można stosować bez ograniczeń. Nie stwierdzono bowiem, aby wywoływała jakiekolwiek objawy uboczne. Nie wskazuje się również na żadną grupę, w przypadku której spożywanie naparów, odwarów czy kapsułek z wyciągiem z dzikiej róży byłoby całkowicie zakazane. Wyjątkiem nie są również kobiety spodziewające się dziecka oraz karmiące piersią. Nawet długotrwałe stosowanie nie wpływa na organizm w sposób niekorzystny. Należy jednak pamiętać, że jeśli objawy chorobowe nie ustąpią wizyta u lekarza jest niezbędna.
Zachowanie ostrożności zaleca się jedynie osobom stosującym leki z grupy antykoagulantów.
Stosowanie
Z około dwóch gramów rozdrobnionych owoców można przygotować napar, który warto pić w przypadku przeziębienia, grypy czy ogólnego przemęczenia. Owoce należy parzyć przez około dziesięć minut. Aby napar przyniósł oczekiwany skutek, należy wypijać dziennie przynajmniej trzy filiżanki.
W przypadku biegunki najlepiej sprawdza się odwar, który przygotowuje się z około trzydziestu gram owoców (również uprzednio rozdrobnionych). Zalane wrzącą wodą, gotuje się przez około pięć minut. Po czym czasie napar należy przecedzić i pić jak najczęściej.
W aptece dostępne są kapsułki zawierające suchy wyciąg z owoców dzikiej róży. Ich stosowanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Wystarczy wypijać je trzy razy dziennie zanim przystąpimy do posiłku. Doskonale wzmacniają one odporność i tym samym chronią przed infekcjami.
Istnieje wiele przepisów kulinarnych, które wykorzystują niemalże nieograniczony potencjał owoców dzikiej róży. Należy jednak pamiętać, że na przetwory nadają się jedynie owoce oraz kwiaty z rośliny niepryskanej. Liczne przepisy umożliwiające tworzenie przetworów z wykorzystaniem dzikiej róży i jej owoców są szczególnie rekomendowane osobom z wyniszczonym organizmem o osłabionym układzie odpornościowym, po przebytych ciężkich chorobach np. nieżyt i wrzody żołądka. Spożywanie przetworów z dzikiej róży zalecane jest także kobietom w ciąży, osobom pracującym w stresie i w podeszłym wieku. Z owoców dzikiej róży można zrobić m.in. sok, konfiturę, poncz, wino czy też nalewkę.
Co jeszcze można z dziką różą? Listę ciekawych przepisów i zastosowań znaleźć można pod adresem http://www.oczarjk.pl/?act=267.
Witam. Dlaczego jest pomylona róża dzika (canina) z różą pomarszczoną (rugosa). Na zdjęciu przedstawiona jest róża pomarszczona a w opisie jest mowa o róży dzikiej. Takie mylenie tych dwóch gatunków świadczy o braku wiedzy. Piotr Cywiński.